Obchody 100 lat Harcerstwa Polskiego i 90 rocznicy Obrony Przemyśla 13.12.2008 w Przemyślu
Autor zdjęć: Stanisław Szarzyński
W dniu 13 grudnia 2008 roku pięcioosobowa reprezentacja SRH Wrzesień 39, pod dowództwem plutonowego Andrzeja Gładysza, miała zaszczyt uświetnić swym udziałem obchody upamiętniające 100-lecie harcerstwa przemyskiego, wiernego Bogu i Polsce oraz 90. rocznicę bohaterskich walk Orląt Przemyskich w obronie Przemyśla przed napaścią ukraińską. Warto przedstawić tu krótki zarys historyczny wydarzeń wspominanych w uroczystości.
Starsi Skauci przemyscy w latach 1914-1917 walczyli w Legionach Polskich, a między 1918 a 1920 rokiem w odrodzonym Wojsku Polskim. W latach 1917-1918 działali w Związku Gimnazjalnej Młodzieży Niepodległościowej, przekształconym w Oddział Polskiej Organizacji Wojskowej. W tym czasie Skautki zorganizowały pomoc internowanym i rannym legionistom i żołnierzom polskim. W dniu 1 listopada 1918 roku ppor. Stanisław Marek zdobył ze skautami dworzec kolejowy w Przemyślu. W nocy z 3/4 listopada skauci, pod komendą por. Leona Kazubskiego, obronili mosty na Sanie ratując Zasanie przed zajęciem przez Ukraińców. 11 i 12 listopada przemyscy skauci wzięli udział w walkach o Śródmieście, wyzwalając Przemyśl. 19 listopada wyruszyli z odsieczą Orlętom Lwowskim. Ponownie walczyli w obronie miasta 13 grudnia 1918 pod Niżankowicami, gdzie poległo bardzo wielu skautów.
O godzinie 10 wzięliśmy udział we Mszy świętej za poległych pod Nieżankowicami, której przewodniczył i wygłosił patriotyczne kazanie ks. prałat Czenczek. Po Mszy przemaszerowaliśmy pod pomnik Orląt Przemyskich, gdzie wystawiliśmy wartę honorową. Historię bohaterskich czynów harcerzy przedstawił organizator całej uroczystości harcmistrz pan Leszek Marian Włodek (dziadek naszego kolegi Macieja Włodka), który jako znany przemyski historyk specjalizuje się w dziejach i kulturze Przemyśla. Pan porucznik Włodek jest również Dyrektorem Instytutu Kresów Wschodnich im. Św. Brunona Bonifacego, majorem "Strzelca" i przewodniczącym Towarzystwa Obrońców Przemyśla 1918-1949, a przede wszystkim uczestnikiem walk o niepodległość w Szarych Szeregach.
Po uroczystości odbyliśmy krótka rozmowę z Panem Leszkiem Włodkiem, który podziękował nam za uświetnienie obchodów.
Jeszcze przed odjazdem do Lublina spotkał się z nami ochotnik Maciej Kobylański, który pragnie zasilić szeregi naszego Stowarzyszenia.
Ze strony SRH Wrzesień 39 pragniemy gorąco podziękować rodzicom Macieja Włodka za okazaną życzliwość oraz ugoszczenie nas w Przemyślu.
St. strz. Mateusz Zawadzki